Quá trình vận chuyển, giao nhận hàng hoá theo hợp đồng mua bán hàng hoá luôn tiềm ẩn nhiều rủi ro. Rủi ro trong hợp đồng mua bán là những mất mát, hư hỏng xảy ra đối với hàng hóa. Rủi ro đó có thể do lỗi chủ quan của con người hoặc do các hiện tượng khách quan gây nên. Pháp luật có những quy định rõ ràng để xác định thời điểm chuyển rủi ro hàng hoá nhằm hạn chế tranh chấp có thể xảy ra trong quá trình thực hiện hợp đồng. Cùng Công ty Luật Duật Vân tìm hiểu các quy định pháp luật về chuyển rủi ro trong mua bán hàng hóa để có thể hạn chế tối đa rủi ro khi soạn thảo, thực hiện hợp đồng mua bán hàng hoá qua bài viết sau đây.
Luật sư. Luật sư. Luật sư. Luật sư. Luật sư. Luật sư. Luật sư. Luật sư. Luật sư. Luật sư. Luật sư. Luật sư. Luật.

Luật sư. Luật sư. Luật sư. Luật sư. Luật sư. Luật sư. Luật sư. Luật sư. Luật sư. Luật sư. Luật sư. Luật sư. Luật.
Chuyển rủi ro trong trường hợp có địa chỉ giao hàng xác định
Điều 57 Luật Thương mại năm 2005 quy định: “Trừ trường hợp có thoả thuận khác, nếu bên bán có nghĩa vụ giao hàng cho bên mua tại một địa điểm nhất định thì rủi ro về mất mát hoặc hư hỏng hàng hoá được chuyển cho bên mua khi hàng hoá đã được giao cho bên mua hoặc người được bên mua uỷ quyền đã nhận hàng tại địa điểm đó, kể cả trong trường hợp bên bán được uỷ quyền giữ lại các chứng từ xác lập quyền sở hữu đối với hàng hoá.”
Trong trường hợp này, thời điểm chuyển rủi ro trùng với thời điểm bên bán giao hàng cho bên mua và bên mua hoặc người đại diện của bên mua nhận hàng. Tuy nhiên, không phải trong mọi trường hợp thời điểm bên bán giao hàng và thời điểm bên mua nhận hàng đều trùng nhau. Trong trường hợp thời điểm bên mua nhận hàng và bên bán giao hàng không trùng nhau thì cần căn cứ vào các thỏa thuận cụ thể của các bên trong hợp đồng về thời gian giao nhận hàng, người nhận hàng, chứng từ giao nhận hàng để xác định rủi ro đã được chuyển giao hay chưa, chuyển giao vào thời điểm nào.
Chuyển rủi ro trong trường hợp không có địa chỉ giao hàng xác định
Điều 58 Luật Thương mại năm 2005 quy định: “Trừ trường hợp có thoả thuận khác, nếu hợp đồng có quy định về việc vận chuyển hàng hoá và bên bán không có nghĩa vụ giao hàng tại một địa điểm nhất định thì rủi ro về mất mát hoặc hư hỏng hàng hoá được chuyển cho bên mua khi hàng hoá đã được giao cho người vận chuyển đầu tiên.”
Tùy vào sự thỏa thuận của các bên trong hợp đồng, mà hợp đồng vận chuyển này có thể do bên bán hoặc bên mua ký kết. Không phụ thuộc vào bên ký kết hợp đồng vận chuyển và số lượng đơn vị vận chuyển tham gia vào việc vận chuyển hàng hoá, rủi ro về mất mát và hư hỏng hàng hóa được chuyển cho bên mua khi hàng hóa đã được giao cho người vận chuyển đầu tiên.
Chuyển rủi ro trong trường hợp giao hàng cho người nhận hàng để giao mà không phải là người vận chuyển
Điều 59 Luật Thương mại năm 2005 quy định: “Trừ trường hợp có thoả thuận khác, nếu hàng hoá đang được người nhận hàng để giao nắm giữ mà không phải là người vận chuyển thì rủi ro về mất mát hoặc hư hỏng hàng hoá được chuyển cho bên mua thuộc một trong các trường hợp sau đây:
1. Khi bên mua nhận được chứng từ sở hữu hàng hoá;
2. Khi người nhận hàng để giao xác nhận quyền chiếm hữu hàng hoá của bên mua”.
Quy định này bảo vệ quyền lợi cho bên bán và cả bên mua, trong đó, bên mua chịu trách nhiệm đối với rủi ro về mất mát hư hỏng hàng hóa khi bên bán thực hiện nghĩa vụ giao chứng từ sở hữu hàng hóa cho bên mua hoặc người nhận hàng để giao xác định quyền chiếm hàng hóa của bên mua.
Luật sư. Luật sư. Luật sư. Luật sư. Luật sư. Luật sư. Luật sư. Luật sư. Luật sư. Luật sư. Luật sư. Luật sư. Luật.

Luật sư. Luật sư. Luật sư. Luật sư. Luật sư. Luật sư. Luật sư. Luật sư. Luật sư. Luật sư. Luật sư. Luật sư. Luật.
Chuyển rủi ro trong trường hợp mua bán hàng hóa đang trên đường vận
Điều 60 Luật Thương mại năm 2005 quy định: “Trừ trường hợp có thỏa thuận khác, nếu đối tượng của hợp đồng là hàng hoá đang trên đường vận chuyển thì rủi ro về mất mát hoặc hư hỏng hàng hoá được chuyển cho bên mua kể từ thời điểm giao kết hợp đồng.”
Trường hợp này có thể xảy ra nhầm lẫn trong cách hiểu và áp dụng. “Hàng hóa đang trên đường vận chuyển” theo quy định này là đối tượng của hợp đồng mà hai bên kí kết, thay vì có vị trí cố định, thì hàng hóa đó đang trên đường vận chuyển khi các bên tiến hành giao kết hợp đồng. Chứ không phải là trường hợp hàng hóa đã trở thành đối tượng trong hợp đồng giao kết và đang trong thời gian vận chuyển từ bên bán qua cho bên mua. Rủi ro được chuyển qua cho bên mua trong trường hợp này là ngay khi các bên tiến hành giao kết hợp đồng.
Hai ví dụ để minh họa cho vấn đề này:
Ví dụ thứ nhất: hai bên trong hợp đồng thỏa thuận: bên bán (có trụ sở tại Thành phố Huế) giao hàng cho bên mua tại kho của bên mua (có trụ sở tại Thành phố Hà Nội). Trong quá trình vận chuyển hàng hóa từ Thành phố Huế ra Thành phố Hà Nội, tới tỉnh Thanh Hóa thì gặp phải sự cố về thời tiết nên hàng bị hư hỏng. Đây không phải là trường hợp mua bán hàng hóa đang trên đường vận chuyển, mà là hàng hóa đã được mua bán và đang trong thời gian vận chuyển. Do bên bán chưa giao hàng đến được địa điểm xác định mà các bên thỏa thuận, nên bên bán sẽ phải gánh chịu rủi ro.
Ví dụ thứ hai: Bên A (có trụ sở tại Việt Nam) thỏa thuận bán cho Bên B (có trụ sở tại Trung Quốc) một số lượng thanh long và Bên A chịu trách nhiệm giao hàng đến trụ sở của Bên B. Khi xe chuyên chở thanh long của Bên A đang trên đường giao hàng cho Bên B, tới cửa khẩu Móng Cái của Việt Nam chuẩn bị làm thủ tục xuất khẩu thì Bên A nhận được thông báo của Bên B rằng tại Trung Quốc đang cấm nhập khẩu loại quả này do thay đổi chính sách kiểm dịch hàm lượng thuốc thực vật, vì vậy Bên A không thể giao hàng tới và Bên B cũng không thể nhận hàng.
Lúc này Bên C (trụ sở tại Việt Nam) biết tin Bên A có lượng quả thanh long đó và có nhu cầu mua lại, Bên A đồng ý và hai bên tiến hành giao kết hợp đồng. Như vậy, kể từ thời điểm Bên A và Bên C giao kết hợp đồng, thì rủi ro về mất mát hoặc hư hỏng đối với số thanh long trên được chuyển giao cho bên mua. Đây là trường hợp mua bán hàng hóa đang trên đường vận chuyển.
Chuyển rủi ro trong các trường hợp khác
Điều 61 Luật Thương mại năm 2005 quy định: “Trừ trường hợp có thoả thuận khác, việc chuyển rủi ro trong các trường hợp khác được quy định như sau:
1. Trong trường hợp không được quy định tại các điều 57, 58, 59 và 60 của Luật này thì rủi ro về mất mát hoặc hư hỏng hàng hoá được chuyển cho bên mua, kể từ thời điểm hàng hóa thuộc quyền định đoạt của bên mua và bên mua vi phạm hợp đồng do không nhận hàng;
2. Rủi ro về mất mát hoặc hư hỏng hàng hoá không được chuyển cho bên mua, nếu hàng hoá không được xác định rõ ràng bằng ký mã hiệu, chứng từ vận tải, không được thông báo cho bên mua hoặc không được xác định bằng bất kỳ cách thức nào khác.”
Rủi ro của hàng hóa phải được chuyển giao dựa trên hành vi nhận hàng là hành vi pháp lý, chứ không phải hành vi thực tế. Hành vi nhận hàng pháp lý là nhận hàng theo đúng thời gian và địa điểm đã thỏa thuận trong hợp đồng. Rõ ràng nếu bên mua vi phạm nghĩa vụ nhận hàng thì thời điểm của hai hành vi này là không trùng nhau. Theo quy định của luật Thương mại năm 2005, rủi ro về mất mát và hư hỏng của hàng hóa không thể đợi bên mua nhận hàng thực tế mới được chuyển giao. Do có sự vi phạm hợp đồng vì không nhận hàng hoặc nhận hàng chậm thì bên mua phải tự chịu trách nhiệm về sự vi phạm đó.
Luật sư. Luật sư. Luật sư. Luật sư. Luật sư. Luật sư. Luật sư. Luật sư. Luật sư. Luật sư. Luật sư. Luật sư. Luật.

Luật sư. Luật sư. Luật sư. Luật sư. Luật sư. Luật sư. Luật sư. Luật sư. Luật sư. Luật sư. Luật sư. Luật sư. Luật.
LIÊN HỆ
Nếu quý khách hàng đang có nhu cầu tìm kiếm Luật sư giỏi tại Thành phố Hồ Chí Minh, đừng ngại liên hệ với đội ngũ Luật sư của Công ty Luật Duật Vân để được hỗ trợ nhanh chóng, kịp thời theo thông tin liên hệ sau:
CÔNG TY LUẬT TNHH DUẬT VÂN
- Địa chỉ: 102 Đường số 17, Khu phố 5, phường An Phú, thành phố Thủ Đức, Thành phố Hồ Chí Minh
- SĐT: 0908.784.437 hoặc 0901.67.67.33
- Website: Công ty Luật Duật Vân
- Email: duatvanlawfirm.co@gmail.com
- Fanpage: Công ty Luật Duật Vân
Luật sư. Luật sư. Luật sư. Luật sư. Luật sư. Luật sư. Luật sư. Luật sư. Luật sư. Luật sư. Luật sư. Luật sư. Luật.